PONAD 2 MILIONY DARMOWYCH DOKUMENTÓW W SYSTEMIE ACADEMICA
Od 2018 r. Biblioteka Publiczna w Środzie Śląskiej bierze udział w projekcie ACADEMICA. Czytelnicy naszej biblioteki mają dostęp do ponad 2 milionów dokumentów z zasobów cyfrowych Biblioteki Narodowej.
Osoby zainteresowane mogą korzystać z dostępu do publikacji w Czytelni Biblioteki Publicznej w Środzie Śląskie, pl. Wolności 58.
Korzystanie z serwisu ACADEMICA jest darmowe.
ACADEMICA
Cyfrowa wypożyczalnia międzybiblioteczna książek i czasopism naukowych
Academica udostępnia zasoby cyfrowe Biblioteki Narodowej, w tym współczesne książki i czasopisma naukowe ze wszystkich dziedzin wiedzy.
Udostępniamy 2 219 270 dokumentów.
System rezerwacji online pozwala zarejestrowanemu użytkownikowi zarezerwować wybrane publikacje na określoną godzinę w wybranej bibliotece. Rejestracji użytkowników systemu Academica dokonują biblioteki.
Publikacje nie chronione prawem autorskim lub licencjonowane, oznaczone zieloną kropką, są dostępne dla każdego użytkownika Internetu bez żadnych ograniczeń.
Publikacje chronione prawem autorskim są dostępne na dedykowanych terminalach w bibliotekach należących do systemu Academica.
NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA
Czym jest wypożyczalnia Academica?
Istotą cyfrowej wypożyczalni międzybibliotecznej Academica jest udostępnianie publikacji przydatnych w pracy naukowej lub kształceniu akademickim wyłącznie w dostępie terminalowym na terenie bibliotek, które podpisały umowę przystąpienia do systemu, w godzinach ustalonych przez bibliotekarza i bez możliwości drukowania lub kopiowania większych fragmentów tekstu.
Jakie publikacje są udostępniane w Academice?
W wypożyczalni międzybibliotecznej Academica udostępniane są przede wszystkim publikacje z lat 1990-2012: podręczniki akademickie, prace naukowe, wybrane czasopisma naukowe z listy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego z wszystkich dziedzin wiedzy. Twórcy systemu chcą w ten sposób umożliwić szerszy dostęp w szczególności do niskonakładowych książek i czasopism naukowych, jak również do publikacji naukowych niedostępnych w handlu tym bibliotekom, które nie posiadają ich w swoich zasobach.
Czy udostępnianie w Academice współczesnych publikacji nie łamie praw autorskich?
Podstawę prawną udostępniania zasobów cyfrowych w systemie Academica stanowią zapisy dotyczące dozwolonego użytku publicznego w zakresie związanym z wykorzystaniem utworów w działalności bibliotek, zawarte w art. 28 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, którego ustęp 3 stanowi, że biblioteki, archiwa i szkoły mogą „udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek systemu informatycznego (terminali) znajdujących się na terenie tych jednostek”. Ponadto przyjęto założenie, że międzybiblioteczne wypożyczanie wersji cyfrowych książek i czasopism nie może powodować zwiększenia liczby egzemplarzy dostępnych na rynku, co mogłoby zostać potraktowane jako wynikające z art. 35 Ustawy o prawie autorskim naruszenie słusznego interesu twórcy. Dlatego też wypożyczalnia Academica umożliwia dostęp do każdej publikacji tylko jednemu użytkownikowi w tym samym czasie, podobnie jak ma to miejsce w przypadku międzybibliotecznych wypożyczeń publikacji papierowych, w których książka wypożyczona przez jedną z bibliotek nie jest dostępna dla wszystkich pozostałych.
By ułatwić użytkownikom korzystanie z zasobów chronionych prawem autorskim wprowadzono system rezerwacji publikacji we wskazanych bibliotekach. Pozwoli to na zapewnienie wszystkim zainteresowanym dostępu w wybranych przez nich terminach do szczególnie popularnych tekstów naukowych.
Czy zasoby wypożyczalni Academica są zabezpieczone przez nieuprawnionym dostępem?
Dostęp do systemu Academica w sieci Internet jest ograniczony do wyszukiwania publikacji, z uwzględnieniem wyszukiwania pełnotekstowego, przeglądania metadanych publikacji chronionych prawem autorskim oraz ich rezerwacji w wybranej bibliotece partnerskiej systemu. Dostęp do obiektów z domeny publicznej oraz licencjonowanych jest nieograniczony, podobnie jak w każdej bibliotece cyfrowej.
Bezpieczeństwo chronionych prawem zasobów znajdujących się w systemie Academica zapewnia udostępnianie pełnej wersji serwisu w bibliotekach wyłącznie na komputerach dedykowanych dla tego celu, na których użytkownicy nie mają dostępu do Internetu oraz systemu operacyjnego, a zatem nie mają możliwości skopiowania utworów chronionych prawem autorskim i ich dalszego rozpowszechniania. Na terminalach w bibliotekach uruchamiany jest specjalnie zabezpieczony system, dostarczany przez Bibliotekę Narodową na pendrivie, który pozwala na uruchomienie na terminalu wyłącznie aplikacji Academica. Transmisja danych do systemu klienta jest ponadto zabezpieczona kluczem cyfrowym, indywidualnym dla każdego terminala. Użytkownicy mogą kopiować do notatnika niewielkie fragmenty tekstu – nie więcej niż 2 strony standardowego maszynopisu na 1 sesję. System nie daje możliwości kopiowania całych plików, jak również ich drukowania.
Część publikacji naukowych jest udostępniana w Internecie na wolnych licencjach. Czy są one uwzględnione w wypożyczalni Academica?
Wypożyczalnia Academica udostępnia część czasopism naukowych publikowanych w sieci Internet w ramach wolnego dostępu. Biblioteka Narodowa pozyskała ponadto licencje niewyłączne na udostępnienie ponad 100 tytułów czasopism naukowych oraz kilkudziesięciu książek z różnych dziedzin wiedzy.
Czy zasoby wypożyczalni Academica będą się zwiększać?
Zasoby Academiki powiększają się systematycznie, każdego dnia o kilkaset publikacji. W październiku 2014 r. Biblioteka Narodowa rozpoczęła kolejny projekt - „Zintegrowana Platforma Polskich Czasopism Naukowych Merkuriusz”, którego celem jest digitalizacja i udostępnienie w systemie Academica ponad 700.000 artykułów z niemal dwóch tysięcy polskich czasopism naukowych z lat 2002-2012 oraz rozbudowa funkcjonalności systemu. Projekt Merkuriusz jest finansowany w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Działanie 2.3: Inwestycje związane z rozwojem infrastruktury informatycznej nauki. Partnerem projektu jest Biblioteka Główna Politechniki Warszawskiej.
Jaka jest przewaga Academiki nad wypożyczaniem tradycyjnym?
Przewaga Academiki nad wypożyczaniem tradycyjnym polega przede wszystkim zwiększeniu liczby bibliotek, które mogą korzystać bezpośrednio ze zbiorów Biblioteki Narodowej oraz rozszerzeniu liczbę publikacji dostępnych poza siedzibą BN. W systemie tradycyjnym część zbiorów, np. egzemplarze archiwalne jest dostępna wyłącznie na miejscu, w czytelni. Dzięki wytworzeniu ich wersji cyfrowej czytelnik będzie mógł skorzystać z nich w dowolnej bibliotece, bez konieczności podróżowania do Biblioteki Narodowej. Zaletą też jest czas realizacji - publikacje w systemie Academica można zarezerwować z domu na wybrany termin, są zatem dostępne zawsze, gdy nie korzysta z nich inna czytelnik. W systemie tradycyjnym czas oczekiwania na wypożyczenie międzybiblioteczne wynosi około 2 tygodni.
Z jakich funduszy finansowany był projekt Academica?
Przygotowanie cyfrowej wypożyczalni międzybibliotecznej Academica był finansowany w latach 2010-2014 w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, Działanie 2.3: Inwestycje związane z rozwojem infrastruktury informatycznej nauki. Inicjatorem projektu była Fundacja na Rzecz nauki Polskiej, liderem – Biblioteka Narodowa, natomiast partnerem projektu była Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa, która zrealizowała część informatyczną projektu.
POMOC